En als we nu een carillon zouden geven?

Introductie

Klassikaal

Haal kort terug wat er in les 3 en 4 gedaan is.

Jullie hebben gezien hoe men in de jaren ’50 vond dat de Nederlandse samenleving het best kon worden vertegenwoordigd en uitgebeeld. Dit is bedacht door het comité Klokken voor Amerika. In dat comité zaten vertegenwoordigers van allerlei groepen in de samenleving. Neem nog eens door welke groepen er uiteindelijk op de klokken vertegenwoordigd zijn. Je kunt hierbij de afbeelding met de lijst van alle klokken gebruiken.

Vraag:

• Zitten hier groepen bij die we nu nog belangrijk zijn in onze samenleving? Welke?
• Zitten er groepen bij die we nu niet of nauwelijks meer hebben? Welke?
• Mis je groepen? Welke?

Schrijf antwoorden eventueel op het bord zodat leerlingen hier in de uitvoering op kunnen teruggrijpen.

De vragen voor deze les zijn:

1. Wie zouden er vandaag de dag in zo’n comité moeten zitten? Praat hierover met de leerlingen.
2. Wat gaat dat comité dan bedenken?

Uitvoering

1. Brainstorm

• De leerlingen schrijven op een post-it wie er volgens hen in het comité Klokken voor Amerika 21^e eeuw moet zitten. Ieder voor zich, maximaal 5 minuten. Het kan gaan om anonieme vertegenwoordigers van groepen. Of misschien willen leerlingen wel één naam opschrijven, van een BN-er of iemand anders die ze bewonderen.
• De leerlingen plakken hun post-its op de muur.
• De leerkracht clustert de post-its. Doe dit hardop pratend, in overleg met de klas. Zo ontstaan categorieën. Bijvoorbeeld: mensen uit de muziek, of: wetenschappers, of: jongeren, of: dierenliefhebbers. Stuur waar nodig, maar geef de de leerlingen veel inbreng. Het wordt hún comité.

Nb: Misschien ontstaat er een categorie met maar één belanghebbende. Dat geeft niet: ook dat kan een categorie zijn. Buiten deze klas zijn er vast nog veel meer mensen die zich hier in herkennen. Laat de leerlingen hier respectvol mee omgaan.

• Bespreek samen of alle categorieën die de leerlingen belangrijk vinden, zijn vertegenwoordigd.
• Klaar? De leerlingen kiezen een categorie die zij zelf graag willen vertegenwoordigen.
• De leerlingen gaan per categorie bij elkaar zitten. Zij bedenken wat er op ‘hun’ klok zou moeten komen.
• De vorm is vrij: een tekening, een tekening met tekst, alleen tekst. Tekst mag een gedicht zijn, maar dat hoeft niet. Je kunt ook ruimtelijke werkstukken laten maken. Als je wilt kun je de leerlingen ontwerpen op de computer laten maken.
• De leerlingen verdelen de werkzaamheden en maken een ontwerp voor hun klok: tekenen, dichten, schrijven etc. Ze plakken de verschillende onderdelen bij elkaar. Of het wordt ruimtelijk. Kijk zelf hoe je het wilt inrichten.

2. Zitting nemen in het comité van klokken voor Amerika

• Wijs een voorzitter aan. De voorzitter bewaakt de tijd en zorgt dat iedereen aan de beurt komt.
• Alle belangengroepen presenteren hun idee voor hun klok.
• Alle ideeën worden goedgekeurd.
• Hang de ideeën in de klas of zet ze ergens neer als een modern carillon.

Nabespreken

Loop samen met de leerlingen langs de kunstwerken.

• Is het een goede afspiegeling van de maatschappij zoals de leerlingen die zien? Waarom wel of niet?
• Begrijpen ze dat dit ‘carillon’ er over 60 jaar weer heel anders uit zal zien? En er in een andere klas ook anders uit zal zien?
• Kunnen ze een voorbeeld bedenken van een andere klas – als jouw school bijvoorbeeld in een dorp staat, zou een klas in een grote stad misschien wel iets anders verzinnen en andersom.

Verwoorden

Reflectie

• Wat hebben we gedaan?
• Bij welke belangengroep voel je je het meest thuis?
• Zitten er belangengroepen bij die je er liever niet bij had gehad? Waarom?
• Kun je zien dat het alles bij elkaar toch wel een goede afspiegeling is van de ideeën van deze klas?